Sprawdź, jak chronić się przed pożarami i porażeniem prądem dzięki odpowiednim instalacjom i urządzeniom.
Instalacje i urządzenia elektryczne stanowią potencjalne zagrożenie pożarowe oraz niebezpieczeństwo dla ludzkiego zdrowia i życia. Dlatego bardzo ważne jest zadbanie o ich dobrą kondycję, spełnienie wymagań oraz wysoką jakość. Dowiedz się, jak to zrobić, zapewnij bezpieczeństwo Twoim bliskim i Twojemu domowi!
Ostatnio na naszym blogu: Jak podłączyć gniazdo komputerowe?
Czy nasze instalacje elektryczne są bezpieczne?
Większość instalacji elektrycznych w budynkach powstałych przed rokiem 2000 nie jest odpowiednio zabezpieczonych. Prąd potencjalnie powoduje 2 rodzaje zagrożeń:
- Przetężenia - zwarcia i przeciążenia, których skutkiem mogą być uszkodzenia urządzeń i instalacji, a także pożary. Przed konsekwencjami przetężeń instalację elektryczną chronią bezpieczniki, które są obecne w naszych domowych rozdzielnicach.
- Porażenia - nie chronią przed nimi bezpieczniki. Tę funkcję pełnią wyłączniki różnicowoprądowe (RCD) oraz przewody ochronne PE (zielono-żółte). A tych elementów bardzo często brakuje w instalacjach.
Rozdzielnica Schneider Electric.
Czytaj też: Domowe rozdzielnice elektryczne - co warto wiedzieć przed zakupem?
Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym
Bezpieczniki odpowiadają za ochronę mienia, podczas gdy za ochronę ludzkiego życia odpowiadają inne elementy instalacji elektrycznej.
Wyłączniki różnicowoprądowe
Wyłączniki różnicowoprądowe to aparaty elektryczne, które montuje się w domowych rozdzielnicach elektrycznych. Są zaprojektowane w taki sposób, żeby wyłączać dopływ prądu w obwodzie w razie zagrożenia porażeniem. Najkorzystniej jest zabezpieczyć różnicówką wszystkie obwody elektrycznej instalacji domowej – takie rozwiązanie zmniejsza prawdopodobieństwo porażenia niemal do zera.
Warto wiedzieć, że użytkownicy instalacji powinni sprawdzać skuteczność RCD przez przyciśnięcie przycisku TEST mniej więcej raz na miesiąc. Po wciśnięciu przycisku, wyłącznik powinien zadziałać – świadczy to o jego sprawności.
Przewody z żyłą ochronną
Obecnie w instalacjach elektrycznych układa się przewody z tzw. żyłą ochronną PE w kolorze zielono-żółtym. Niestety wiele domowych instalacji jej nie posiada z uwagi na fakt, że kiedyś przepisy nie przewidywały takiej konieczności. Przy wymianie instalacji należy układać przewody z żyłą ochronną. Elektryk odpowiednio podłączy przewód PE w rozdzielnicy. Żyła PE odpowiada za wyrównanie potencjałów między ziemią, a częściami przewodzącymi prąd – w ten sposób zapobiega się porażeniom.
Gniazda z uziemieniem
Gniazda z uziemieniem stanowią dziś wymóg dla nowych instalacji. Bolec lub uziemienie typu Schuko przyłącza się do żyły ochronnej PE – w ten sposób uziemienie gniazda czyni je bardziej bezpiecznym w użytkowaniu.
Uziemienie metalowych elementów wyposażenia i urządzeń elektrycznych
Jak powszechnie wiadomo, metal to doskonały przewodnik dla prądu elektrycznego. Dlatego do wspomnianego już przewodu PE, podłącza się w domach i mieszkaniach wszelkie metalowe elementy wyposażenia: rury, grzejniki, obudowy urządzeń. Jeśli nawet napięcie pojawi się np. na obudowie pralki, dzięki przyłączeniu jej do żyły PE, potencjały zostaną wyrównane, a ryzyko porażenia znacznie zmniejszone.
Gniazdo elektryczne z uziemieniem z serii Schneider Sedna Design & Elements.
Czytaj też: Gniazda komputerowe - kompletny poradnik
Łazienka – woda z prądem się nie lubią
Podobnie jak metal, doskonałym przewodnikiem dla prądu jest również woda. Dlatego łazienka to pomieszczenie, które wymaga szczególnego zabezpieczenia przed negatywnymi skutkami działania prądu. Przy jej planowaniu warto wziąć pod uwagę normę IEC 60364. Norma określa dopuszczalne napięcia elektryczne urządzeń oraz ich stopień ochrony IP dla każdej ze stref:
- Strefa 0 - Brak urządzeń elektrycznych.
- Strefa 1 - Urządzenia muszą być przyłączone na stałe, zasilane napięciem max. 25V AC lub 60V DC o stopniu ochrony IPX7. Są to np. urządzenia do hydromasażu montowane pod wanną, wentylatory, podgrzewacze wody itp.
- Strefa 2 - Dopuszcza się urządzenia jak w Strefie 1, a także oprawy oświetleniowe w II klasie ochronności. Stopień ochrony w domach i mieszkaniach – minimum IPX4.
Gniazda i włączniki o IPX4 (gniazda z klapką, włączniki z uszczelnieniami), oraz oprawy nie posiadające II klasy ochronności można instalować poza strefą 0, 1 i 2, przy czym gniazda muszą być z uziemieniem. Trzeba również pamiętać o uziemieniu metalowych rur, grzejników i innych elementów wyposażenia, w tym obudów urządzeń elektrycznych. Wszystkie obwody elektryczne łazienki należy zabezpieczyć włącznikiem różnicowoprądowym wysokoczułym (30mA).
Podział łazienki na strefy.
Wysoka jakość, sprawdzone działania
Wybierając elementy instalacji elektrycznej – od obudowy rozdzielnicy, przez aparaturę, przewody, aż po gniazda i włączniki, należy kierować się przede wszystkim wysoką jakością. Znane na rynku marki to gwarancja nie tylko estetyki wykonania, ale także i przede wszystkim – bezpieczeństwa.
Przyjrzyj się swojej instalacji elektrycznej. Jeśli gniazda notorycznie „wyrywają” się ze ścian, wymień je na osprzęt lepszej jakości. Wyrzuć wszystkie przedłużacze o nadmiernie poskręcanych przewodach lub uszkodzonych połączeniach, wymień poprzecierany „sznur” od żelazka. Nie używaj przeciekającego czajnika elektrycznego.
Samodzielne naprawy? Nie bez uprawnień
Polskie prawo nie pozwala na samodzielne naprawy i przyłączenia urządzeń elektrycznych (nie dotyczy to oczywiście urządzeń wyposażonych fabrycznie w przewód zakończony wtyczką, które podłącza się do gniazda elektrycznego). Nawet proste czynności, takie jak podłączenie lampy czy kuchenki elektrycznej wymagające łączenia przewodów za pomocą złączek, wymagają stosownych uprawnień eksploatacyjnych. Nieprzestrzeganie tych przepisów może skutkować nie tylko śmiertelnym zagrożeniem, ale także brakiem wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela w razie spowodowania uszczerbku na zdrowiu, śmierci czy szkód materialnych.